1. Якія асоцыяцыі ў вас зяўляюцца ў сярод прыходу ранняй восені? Ці адпавядаеце вы імпрэсіям ад гэтага часу года?
2. Навошта верасень апісваецца ў вершы як час асвятлення шляхоў і душы?
3. Распавядзце, як гукапіс у першай страфе верша дапамагае стварыць аудыёвізуальны асяродак верасня.
4. Інтэрпрэтуйце метафару I халадзее сумам жураўліным апошняя лілея на вадзе. Якія іншыя метафары выкарыстоўвае паэт і з якой мэтай?
5. Вызначце ролю эпітэтаў, якія апісваюць колер, у другой страфе верша.
6. Разясніце сэнс двух апошніх радкоў верша. Навошта ў канцы гэтых радкоў ёсць не толькі клічнікі, але і шматкропі?
7. Параўнайце верш Міхася Башлакова Верасень з рэпрадукцыяй карціны Леаніда Шчамялёва Асенні кліч. Якія настроі і вобразы абядноўваюць іх, а якія адрозніваюць? Какія каляры пераважаюць на малюнку? Як аўтар выяўляе свой лётны намер да высокага неба на мастацкім полатне?
Подробный ответ:
Поясненне: У верасні ёсць шмат асацыяцый, якія звязаныя з прыходам ранняй восені ў беларускай літаратурнай традыцыі. Гэты месяц апісваецца як час асвятлення шляхоў і душы, што значыць пераходзіны ад лета да асені, што можа быць супастаўлена ў часе змянення краявіду і псіхалагічных станах чалавека. У вершы «Верасень» Міхася Башлакова і карціны Леаніда Шчамялёва «Асенні кліч» аўтары выкарыстоўваюць метафары і апісанні, якія адлюстроўваюць гэты пераход.
Прыклад выкарыстання: Удзельнікі ўрока літаратуры аналізуюць верш «Верасень» Міхася Башлакова і рэпрадукцыю карціны Леаніда Шчамялёва «Асенні кліч» для лепшага зразумення асацыяцый верасня ў беларускай культуры.
Савет: Для лепшага зразумення верасня ў беларускай літаратурнай традыцыі рэкамендуецца ўважліва чытаць вершы і асцярожна разглядаць мастацкія творы, звяртаючы ўвагу на метафары, колеры і абразы, якія выкарыстоўваюцца мастакамі.
Заданне: Якія метафары вы знаходзіце ў вершы «Верасень» Міхася Башлакова і як яны адлюстроўваюць пераход ад лета да асені?